Η μεγάλη κεφαλή στο προαύλιο του ΕΜΠ αποτελεί το εμβληματικό μνημείο στο οποίο μικροί και μεγάλοι αφήνουν ένα λουλούδι, τιμώντας τους αγωνιστές του Πολυτεχνείου. Κάθε χρόνο χιλιάδες πολίτες καταθέτουν στεφάνι στο Πολυτεχνείο για να τιμήσουν τους αγωνιστές της εξέγερσης του 1973.
Το άγαλμα-κεφαλή είναι το σημείο όπου φοιτητές, μαθητές, πολιτικές οργανώσεις και εκπρόσωποι κομμάτων αφήνουν κάθε χρόνο στεφάνια ή ένα λουλούδι.
Η κεφαλή, ωστόσο, έχει μια διαφορετική ιστορία από εκείνη της εξέγερσης του Πολυτεχνείου το 1973. Παρά ταύτα, έχει καθιερωθεί ως μνημείο των απανταχού φοιτητών που αγωνίστηκαν απέναντι σε ολοκληρωτικά καθεστώτα.
Η διάσημη κεφαλή στο Πολυτεχνείο είναι ένα έργο του γλύπτη Μέμου Μακρή, ενός αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης κατά τη γερμανική κατοχή, από τον οποίο αφαιρέθηκε η ελληνική υπηκοότητα το 1964.
Παρά το πλούσιο έργο του, ο Μακρής έγινε ευρύτερα γνωστός στην Ελλάδα όταν δημιούργησε το κεφάλι που βρήκε θέση στο προαύλιο του Πολυτεχνείου. Η κεφαλή στο Πολυτεχνείο έχει τη μορφή του κεφαλιού του καθηγητή Νίκου Σβορώνου, ενός σημαντικού Ελληνα ιστορικού.
Ποιος ήταν ο Νίκος Σβορώνος
Ο Νίκος Σβορώνος σπούδασε στην Φιλοσοφική Αθηνών και στη συνέχεια εντάχθηκε στις τάξεις του ΕΑΜ και του ΕΛ.ΑΣ, όπου διετέλεσε στρατιωτικός διοικητής Βύρωνα-Καισαριανής.
Τον Δεκέμβριο του 1945 ο Σβορώνος κατέφυγε στη Γαλλία, όπου και γνώρισε τον Μέμο Μακρή. Το 1955 του αφαιρέθηκε η ελληνική ιθαγένεια και το 1961 απέκτησε τη γαλλική.
Κατά την επιστροφή του στην Ελλάδα μετά τη δικτατορία, ο Σβορώνος δίδαξε στα πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Κρήτης, διετέλεσε μέλος της διοικούσας επιτροπής του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, και ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίων Αθηνών (1976) και Θεσσαλονίκης (1977).
Απεβίωσε στις 26 Απριλίου 1989.
Δείτε ένα βίντεο από το αρχείο της ΕΡΤ για τον Νίκο Σβορώνο:
