H ανεργία συνεχίζει να καλπάζει…

H ανεργία συνεχίζει να καλπάζει και γίνεται καθημερινός εφιάλτης για κάθε εργαζόμενη οικογένεια.
Την ίδια στιγμή η ασυδοσία των εργοδοτών σε βάρος των εργαζομένων μεγαλώνει.

του  Παναγιωτόπουλου Χρήστου* 

Η αύξηση της ανεργίας σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ είναι δραματική. Τον Οκτώβριο ανήλθε στο 26,8% έναντι 19,7% του αντίστοιχου μήνα του 2011. Η επίσημη λίστα των καταγεγραμμένων ανέργων έφτασε στο 1.345.715 άτομα ενώ στην πραγματικότητα οι άνεργοι είναι πολύ περισσότεροι αφού δεν είναι γραμμένοι όλοι στη λίστα του ΟΑΕΔ. Μεγαλώνει ο χρόνος παραμονής στην ανεργία, περίπου ένα  εκατομμύριο βγήκε εκτός αγοράς εργασίας μετά το 2008. Το δωδεκάμηνο Οκτώβριος του 2011 έως τον Οκτώβριο του 2012 χάθηκαν 368.701 θέσεις εργασίας.

Τον Οκτώβριο του 2012 το σύνολο των απασχολουμένων ανήλθε σε 3.680.894 άτομα, οι άνεργοι υπολογίζονται σε 1.345.715 άτομα, ενώ ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός (δεν εργάζεται ούτε αναζητεί εργασία) ανήλθε σε 3.344.478 άτομα. Τα μεγαλύτερα θύματα της ανεργίας σε ότι αφορά την ηλικιακή κατανομή είναι οι νέοι έως 24 ετών αφού το ποσοστό ανεργίας ανέρχεται σε 56,6%. Στις ηλικίες 25-34 ετών είναι 34,1% ενώ μεγάλη αύξηση εμφανίζει και η ηλικιακή κατηγορία από 35 έως 44 ετών, με ποσοστό ανεργίας 23,3%. Στην ηλικιακή κατηγορία 45-54 ετών σχεδόν ένας στους πέντε εμφανίζεται να είναι άνεργος. Στις προσυνταξιοδοτικές ηλικίες (55-64 ετών) την τελευταία 4ετία το ποσοστό πενταπλασιάστηκε και ανήλθε στο 15,4%. Είναι  βέβαιο ότι με τη βάρβαρη πολιτική που ασκεί η συγκυβέρνηση στα πλαίσια των μνημονίων, της Ε. Ένωσης και του Δ.Ν.Τ. η κατάσταση θα γίνεται ακόμα χειρότερη και η ανεργία θα φτάσει στα ύψη ξεπερνώντας το 30% μέσα στο 2013.

Σε κάθε εργαζόμενη οικογένεια υπάρχει πλέον τουλάχιστον ένας άνεργος, όσοι ζούμε στο Βύρωνα βλέπουμε εκατοντάδες ανθρώπους να συνωστίζονται στα γραφεία του τοπικού ΟΑΕΔ. Η ανεργία αξιοποιείται από πάρα πολλούς εργοδότες για ακόμη μεγαλύτερη εκμετάλλευση των εργαζομένων. Η ανασφάλιστη και η μαύρη εργασία καλπάζει όλο και περισσότερο, ενώ αυξάνονται και τα φαινόμενα της απλήρωτης εργασίας. Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΠΕ μετά από ελέγχους που έκανε σε επιχειρήσεις διαπίστωσε ότι το 35% των εργαζόμενων είναι ανασφάλιστο, όταν το αντίστοιχο ποσοστό ανερχόταν σε ποσοστό 29 % το 2011 και σε ποσοστό 25% το 2010. Ενώ πληθαίνουν οι εργοδότες που αξιοποιούν την κρίση και δεν καταβάλουν το μισθό και τα μεροκάματα στους εργαζόμενους.

Σε καταστήματα όπως εστίασης, καφετέριες, φαγάδικα, της πόλης και όχι μόνο, είναι αμφίβολο πόσοι εργοδότες έχουν ασφαλισμένους τους εργαζόμενους που απασχολούν, και καταβάλουν το μισθό στους εργαζόμενους στην ώρα του. Υπάρχουν εργοδότες στην πόλη μας που απασχολούν εργαζόμενους ως ντελίβερι τους έχουν ανασφάλιστους δίνοντας τους 2 ευρώ την ώρα. Η κατάσταση αυτή της ασυδοσίας των εργοδοτών επεκτείνεται και σε φορείς του δημοσίου. Ο Δήμος Βύρωνα για παράδειγμα και ίσως να μην είναι και ο μοναδικός, ενώ παρακρατά τις εισφορές για τα ασφαλιστικά ταμεία από τους εργαζόμενους δεν τις αποδίδει άμεσα στα ασφαλιστικά ταμεία. Το ίδιο κάνει και με τα δάνεια που έχουν πάρει οι εργαζόμενοι στο Δήμο από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Ενώ γίνεται η παρακράτηση κάθε μήνα της δόσης από τον εργαζόμενο, δε αποδίδεται στις τράπεζες κάθε μήνα όπως οφείλει να κάνει ο Δήμος. Στους εργαζόμενους με μπλοκάκι που απασχολήθηκαν στα προγράμματα αθλητισμού και πολιτισμού το 2011και 2012 μόλις πριν λίγες εβδομάδες τους εξόφλησε για το 2011 και έχουμε Ιανουάριο του 2013.

Ο καθημερινός εφιάλτης της ανεργίας είναι που σπρώχνει τη νέα γενιά στην ξενιτιά, διαμορφώνοντας μια νέα εποχή μετανάστευσης για τους Έλληνες εργαζόμενους. Η Ελλάδα από χώρα υποδοχής μεταναστών μετατρέπεται σε χώρα που στέλνει μετανάστες όπου γης. Μόνο που αυτή τη φορά φεύγουν στην ξενιτιά  αναζητώντας εργασία πιο μορφωμένα και ειδικευμένα άτομα πιο μικρών ηλικιών, από ότι τις δεκαετίες του 1950-60-70. Όλοι οι άνθρωποι που εξαναγκάζονται να μεταναστεύσουν ανεξάρτητα από εθνότητα γνωρίζουν ότι το ψωμί της ξενιτιάς είναι πικρό όπως τραγούδησε ο Στέλιος Καζαντζίδης, και σήμερα μερικές δεκαετίες μετά, γίνεται και πάλι επίκαιρο για χιλιάδες ανθρώπους.

Η τρικομματική συγκυβέρνηση δεν θέλει και δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ουσιαστικά την ανεργία γατί εφαρμόζει μια αστική πολιτική και μάλιστα στην πιο ακραία βάρβαρη, αντεργατική και αντιλαϊκή εκδοχή της. Η πολιτική της συγκυβέρνησης δε στοχεύει να αντιμετωπίσει την ανεργία που αποτελεί δομικό στοιχείο της κρίσης του συστήματος, και να δημιουργήσει νέες θέσεις σταθερής απασχόλησης. Προσπαθεί στα πλαίσια των πολιτικών διαχείρισης και απορροφητικότητας των ευρωπαϊκών κονδυλίων του ΕΣΠΑ να επιλέξει προγράμματα που θα δώσουν προσωρινή απασχόληση σε χιλιάδες ανέργους, πιθανότατα χωρίς ασφάλιση, μόνο με ιατροφαρμακευτική περίθαλψη με περιορισμένη διάρκεια.Επιδιώκει με αυτό τον τρόπο να δώσει ασπιρίνη στον καρκινοπαθή όπως λέει ο λαός μας. Προσπαθεί με ημίμετρα να συγκαλύψει και όχι ουσιαστικά να καταπολεμήσει την ανεργία.

Ήδη μέσω των Μ.Κ.Ο και τα λεγόμενα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας που χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ, χιλιάδες άνθρωποι εργάζονται για πέντε μήνες τους όποιους ουσιαστικά πληρώνουν κάθε 2 μήνες, ενώ το 5% του ποσού του προγράμματος παρακρατάτε από τις ΜΚΟ. Οι εργαζόμενοι αυτοί απασχολούνται πολλές φορές σε εργασίες άσχετες από τα όσα προβλέπονται στη σύμβασή τους και καλύπτουν καθημερινές ανάγκες διαφόρων υπηρεσιών. Είναι χαρακτηριστικό τα όσα γίνονται στους ΟΤΑ με την απασχόληση των εργαζομένων αυτών, που πολλές φορές απασχολούνται ακόμη και σε άλλους φορείς από αυτούς που προβλέπει η σύμβαση.

Αποτελεί σκάνδαλο αυτό που συμβαίνει. Από τη μια να απαγορεύονται με τα μνημόνια οι προσλήψεις στο Δημόσιο, τους ΟΤΑ, να επιβάλλεται η διαθεσιμότητα – απόλυση σε χιλιάδες εργαζόμενους και από την άλλη να προσλαμβάνεται κόσμος και να απασχολείται παράτυπα, σε υπηρεσίες του δημοσίου και των ΟΤΑ παρακάμπτοντας τις νόμιμες διαδικασίες και να μην αμείβεται ούτε  με το μισθολόγιο του δημοσίου ούτε με τις  συλλογικές συμβάσεις.

Τα χρήματα αυτά – του ΕΣΠΑ- χρήματα των λαών της Ε. Ένωσης, πρέπει να σταματήσουν να πηγαίνουν στα παραμάγαζα των ΜΚΟ, όπου ενδιάμεσοι συμβαλλόμενοι είναι ακόμη και συνδικαλιστικοί επιστημονικοί φορείς όπως το ΙΝΕ ΓΣΕΕ, η ΓΕΣΕΒΕ. Να δοθούν κατευθείαν χωρίς διαμεσολαβητές στο Δημόσιο και τους ΟΤΑ για να δημιουργηθούν νέες θέσεις σταθερής απασχόλησης, εκεί που χρειάζονται, με πλήρη εργασιακά ασφαλιστικά και οικονομικά δικαιώματα και όχι με όρους γαλέρας.

Tα νέα προγράμματα που ανακοίνωσαν πριν λίγες ημέρες υπουργοί της συγκυβέρνησης  Γ. Βρούτσης, . Αρβανιτόπουλος και Χατζηδάκης με το βαρύγδουπο τίτλο «Σχέδιο δράσης για την ενίσχυση της απασχόλησης», κάτω από την πίεση των χρονοδιαγραμμάτων που πρέπει να κατατεθούν στην Ε. Ένωση για την απορροφητικότητα των χρημάτων του ΕΣΠΑ κινούνται στην ίδια λογική της εκ περιτροπής της απασχόλησης, για να εναλλάσσονται οι άνεργοι και να απασχολούνται προσωρινά με μισθούς πείνας και εξαθλίωσης. Τα περισσότερα από τα προγράμματα που εξαγγέλθηκαν από τους συναρμόδιους υπουργούς, δε θα ξεκινήσουν πριν από το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2013, όταν η ανεργία θα έχει ξεπεράσει το 30% .

Με τα χρήματα αυτά αρκετές επιχειρήσεις δημόσιες και ιδιωτικές θα εξασφαλίσουν φτηνό, ευέλικτο εργατικό και επιστημονικό προσωπικό. Είναι σίγουρο ότι αρκετές χιλιάδες νέοι κυρίως άνθρωποι θα τρέξουν μην έχοντας άλλη επιλογή να εξασφαλίσουν μια προσωρινή θέση εργασίας, αυτό όμως δεν πρέπει να σημαίνει και ανοχή απέναντι σε αυτήν τη βάρβαρη πολιτική που ασκείται σήμερα. Το μέλλον της νέας γενιάς, του κόσμου της εργασίας, δεν μπορεί να είναι η ανεργία, ούτε η  προσωρινή, ευέλικτη χωρίς δικαιώματα εργασία, ούτε η μετανάστευση και η ξενιτιά.
 
Χρειάζεται να αναζητηθεί άμεσα ένας άλλος ριζικά διαφορετικός δρόμος, μια ριζικά διαφορετική πολιτική που θα δώσει προοπτική και όραμα στην κοινωνία. Στο κέντρο της πολιτικής θα βρίσκεται ο εργαζόμενος άνθρωπος και οι σύγχρονες ανάγκες του και όχι η αγορά, τα κέρδη και τα ελλείμματα.

Αυτό θα γίνει όταν ο ίδιος ο λαός αποφασίσει να βάλει τη σφραγίδα του και πρώτα από όλους οι ίδιοι οι άνεργοι ενεργοποιηθούν, οργανωθούν και διεκδικήσουν μαζί με όσους ακόμα εργάζονται τα δικαιώματα τους. Δημιουργώντας ένα μέτωπο αντίστασης και υπεράσπισης της εργασίας και των δικαιωμάτων που απορρέουν από αυτή. Γιατί ο εργαζόμενος δεν έχει μόνο υποχρεώσεις, έχει και δικαιώματα που σήμερα καταπατώνται περισσότερο από κάθε άλλη φορά εξ αιτίας της κρίσης. Γιατί η κρίση αξιοποιείται και γίνεται ευκαιρία για ορισμένους επιτήδειους, σε βάρος των εργαζομένων και της κοινωνίας.

*Ο Παναγιωτόπουλος Χρήστος είναι εργαζόμενος στο Δήμο Βύρωνα, μέλος του Δ.Σ του σωματείου των εργαζόμενων και της διοίκησης της  ΠΟΕ ΟΤΑ.