Στο στόχαστρο καταπατητών εδώ και πάνω από έναν αιώνα βρίσκεται ο Υμηττός, η έκταση που έχει απομείνει αδόμητη στο βουνό συρρικνώνεται συνεχώς και με δεδομένη την αδυναμία των πολεοδομιών να κατεδαφίσουν εκατοντάδες αυθαίρετα που έχουν ξεφυτρώσει σε αναδασωτέες περιοχές, μέσα και έξω από τις ζώνες προστασίας του Υμηττού, η μόνη λύση για την προστασία του όρους φαίνεται πλέον να είναι η καθολική, αδιαπραγμάτευτη απαγόρευση κάθε είδους δόμησης και η μετατροπή του σε εθνικό δρυμό.
Οπως αποκάλυψε η εισαγγελική (και ιστορική) έρευνα, οι πρώτες απόπειρες καταπάτησης εκτάσεων στον Υμηττό ξεκίνησαν από τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν ο Υμηττός ήταν δάση και βοσκοτόπια. Η πιο γνωστή περίπτωση είναι αυτή του «κτήματος Καραπάνου»: μια έκταση 80 – 100 στρεμμάτων στο Ανω Καλαμάκι και την Αργυρούπολη μετετράπη με στρατηγικές κινήσεις σε… 36.000 στρέμματα στη σημερινή Γλυφάδα, ύστερα από καταπάτηση δημόσιας δασικής έκτασης. Οι φερόμενοι ως κληρονόμοι ή αγοραστές της καταπατημένης έκτασης εξακολουθούν ακόμα και σήμερα να μάχονται στα δικαστήρια για την κατοχύρωση των εκτάσεών τους και συχνά δικαιώνονται. Σε καταπατήσεις έχουν προχωρήσει και πολλοί δήμοι περί τον Υμηττό για τη δημιουργία νεκροταφείων ή άλλων υποδομών· μάλιστα, κάποιοι από τους δημάρχους κόπτονται υπέρ της μετατροπής του Υμηττού σε εθνικό δρυμό, αρκεί να ικανοποιηθούν πρώτα τα «δίκαια» αιτήματά τους.
Διεκδικήσεις
Και το γαϊτανάκι των διεκδικήσεων δεν τελειώνει. Η Εκκλησία της Ελλάδος διεκδικεί 14.000 στρέμματα στην πλευρά της Καισαριανής και του Βύρωνα. Οι κληρονόμοι Νάστου διεκδικούν από τη δεκαετία του ?80 εκτάσεις 12.500 στρεμμάτων κυρίως στην Αργυρούπολη. Ακόμα 370 στρέμματα διεκδικούνται από ιδιώτες στο Χολαργό. Πολλές ακόμα περιπτώσεις διεκδικήσεων καταγράφονται στα χαώδη αρχεία του δασαρχείου Πεντέλης, στο οποίο υπάγεται ο Υμηττός.
Παράλληλα, στην ευρύτερη περιοχή του Υμηττού έχουν συμφέροντα τέσσερις οικοδομικοί συνεταιρισμοί: ο Αυτόνομος Οικοδομικός Οργανισμός Αξιωματικών (ΑΟΟΑ) στην περιοχή Παπάγου (1.100 στρέμματα στη Β΄ ζώνη προστασίας του Υμηττού), ο Συνεταιρισμός Πολιτικών Υπαλλήλων του υπουργείου Στρατιωτικών στη Γλυφάδα (150 στρέμματα σε Α΄ και Β΄ ζώνη προστασίας), ο Συνεταιρισμός των Καφεπωλών στη Γλυφάδα (360 στρέμματα σε Α΄ και Β΄ ζώνη προστασίας) και ο Συνεταιρισμός Θυρωρών και Απασχολούμενων σε Εργασίες Μεγάρων Γραφείων και Πολυκατοικιών Αθηνών – Πειραιώς (915 στρέμματα μέσα στην Α΄ ζώνη προστασίας).
Αυθαίρετα
Επιπροσθέτως, σύμφωνα με έκθεση του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), ομάδες αυθαιρέτων υπάρχουν σήμερα σε όλες τις πλευρές του όρους:
- Στη Γλυφάδα, στις περιοχές Ανάληψη (εντός των Α΄ και Β΄ ζώνης προστασίας του Υμηττού) και Γύρισμα Τερψιθέας (εντός της Β΄ ζώνης προστασίας). Η Ανάληψη είναι δασική και δημόσια κατά το ήμισυ.
- Στη Βάρη, στην περιοχή Χέρωμα, έκταση 680 στρεμμάτων. Η έκταση αποτελεί τμήμα του αγροκτήματος Βάρης, που απαλλοτριώθηκε από τη Μονή Πετράκη. Περιλαμβάνει 890 αγροτεμάχια, τα περισσότερα κάτω των 500 τ.μ.
- Στο Κορωπί υπάρχουν τρεις περιοχές αυθαιρέτων, που αναπτύχθηκαν κυρίως τα τελευταία χρόνια: ο Προφήτης Ηλίας (Α΄ ζώνη προστασίας), η Σκάρπιζα και το Κίτσι (στη Β΄ ζώνη προστασίας). Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΥΠΕΧΩΔΕ στα σχέδια επεκτάσεων της Αττικής Οδού αποφάσισε να… ενισχύσει τη δόμηση στο Κίτσι με τη δημιουργία κόμβου.
- Στην Παιανία, στην περιοχή Πανόραμα (στη Β΄ ζώνη προστασίας) έχουν αναπτυχθεί ομάδες αυθαιρέτων.
- Στην Αγία Παρασκευή υπάρχει ένα οικοδομικό τετράγωνο με πολυκατοικίες, μέσα στη Β΄ ζώνη προστασίας.
- Στο Κορωπί, το βιομηχανικό πάρκο έχει επεκταθεί παράνομα μέσα στη Β΄ ζώνη, σε έκταση 290 στρεμμάτων.
Το κραυγαλέο είναι, πάντως, ότι η Πολιτεία δεν έχει πλήρη εικόνα της αυθαίρετης δόμησης στις πλαγιές του Υμηττού. Η νομαρχία Ανατολικής Αττικής ερεύνησε την περιοχή της διά της πολεοδομίας Μαρκοπούλου (μετά την αποκάλυψη του αναψυκτηρίου?βίλας Μαγγίνα) και ανακάλυψε μόλις 31 αυθαίρετα, ενώ η νομαρχία Αθηνών δεν έχει κάνει κανέναν έλεγχο στην περιοχή ευθύνης της, γιατί… δεν έχει γίνει αποδέκτης καταγγελιών.
Του Γιωργου Λιαλιου
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ