Λίγες είναι πλέον οι κρυφές γειτονιές της Αθήνας, αυτές που κάνουν ακόμα τα πρώτα τους βήματα για να γίνουν πόλος έλξης και για άλλους πέραν των μόνιμων κατοίκων τους. Ο Βύρωνας είναι μία από αυτές, εξαργυρώνοντας την αίγλη του σταθερά αναπτυσσόμενου Παγκρατίου. Εκμεταλλευόμενος το κοινό του Θεάτρου Βράχων το καλοκαίρι (και δευτερευόντως εκείνο του σκοπευτηρίου της διπλανής Καισαριανής), πιστός πρώτα απ’ όλα στους κατοίκους που τον στηρίζουν και έπειτα σε όσους προσέρχονται δειλά δειλά από το κέντρο και με μια διάχυτη αίσθηση παραδοσιακής γειτονιάς, γίνεται αργά μα σταθερά μια περιοχή που διακρίνεται για τη νοσταλγική οικειότητα που εκπέμπει.
Πρώτη φορά βρέθηκα στον Βύρωνα για να βρω τη φίλη που μένει εκεί – πώς αλλιώς όχι απλώς να καταλήξεις σε μια off broadway γειτονιά, αλλά και να της ρίξεις ψήφο εμπιστοσύνης; «Εμείς ανεβάζουμε τις περιοχές», υποστηρίζει ο Θωμάς Ξενοφώντας, ένας εκ των πέντε ιδιοκτητών του «Βύρωνος Πολιτεία» (Κωνσταντινουπόλεως 97, 2107659992). «Ξεκινήσαμε με το σκεπτικό να φτιάξουμε ένα τσιπουράδικο-ρακομελάδικο στον Βύρωνα, να είναι ένα σημείο όπου ο επισκέπτης μπορεί να αναπολήσει τα παλιά», συνεχίζει. Πράγματι, όταν ξεκίνησαν την οικοδόμηση το 2018 δεν υπήρχαν στο σημείο παρά μόνο κάποια ερείπια, τα οποία πήραν τη μορφή ενός τεράστιου, διώροφου νεοκλασικού, σχεδιασμένου από σκηνογράφους έτσι ώστε να θυμίζει παλιά αθηναϊκή γειτονιά, με τα μαγαζιά, τα σπίτια και τις αυλές της.
Τώρα, το «Βύρωνος» είναι όπως το περιγράφουν οι ίδιοι «μια πόλη μέσα στην πόλη»: Περιλαμβάνει μια μεγάλη αυλή, ισόγειο και όροφο που λειτουργούν σαν ρακάδικο με περιστασιακά live events, ενώ η ταράτσα «Άνω Πόλις» που λοξοκοιτάζει τον Υμηττό σερβίρει προσεγμένα κοκτέιλ σε αρκετά προνομιακές τιμές. Φέτος, η επάνοδος της εστίασης συνοδεύτηκε από τα εγκαίνια του μικρού, ιταλού αδερφού του, του «Via Miniatura» (Καραολή-Δημητρίου 9 και Μαγνησίας 100, 2107647800). Εμπνευσμένο από το Κολοσσαίο, με τους τοίχους του ισογείου βαμμένους σε ένα ματωμένο μπορντό, σιντριβάνια και επιχρυσωμένα τοιχία στο εστιατόριο της ταράτσας και ιταλικές γεύσεις από τη gelateria και το κυρίως μενού μέχρι τις επιλογές ποτού, η «Miniatura» είναι μια ιταλική μικρογραφία στις παρυφές της πόλης.
Λίγο πιο πάνω, ο Παναγιώτης Γκικαράκης του «Mademoiselle Ath» (Μαγνησίας 91, 2114050944) μου αφηγείται μια παρόμοια ιστορία. Ύστερα από δεκαετή πορεία στην εστίαση αποφάσισε να εγκαταστήσει το δικό του project στην περιοχή στην οποία μεγάλωσε. «Ο κόσμος πλέον στηρίζει περισσότερο τη γειτονιά του, όπου νιώθει οικειότητα, παρά επιλέγει απρόσωπα μαγαζιά». Εκτός από την πρόσφατη ανακαίνιση, σύντομα θα επεκταθεί ο εξωτερικός χώρος, ενώ όσον αφορά τα ποτά, πέρα από την έμφαση στην πρώτη ύλη και τις σπάνιες ετικέτες, στόχος του μπαρ είναι να δομηθεί γύρω από τη φιλοσοφία του τζιν.
Μένουμε στη γειτονιά, αλλά περνάμε σε έναν ήσυχο πεζόδρομο που δεν τον πιάνει το μάτι, ανάμεσα σε διατηρημένα προσφυγικά, που πρέπει να γνωρίζεις τη διεύθυνσή του για να το βρεις. Είναι ένα success story του word of mouth: «Μπορεί να είναι εκτός πιάτσας αλλά ο κόσμος το έχει αγαπήσει, χάρη στην εξωστρέφειά του», μου εξηγεί ο Νίκος Κόκκαλης για τον «Πεζόδρομό» του (Σεβαστείας 4, 2107657590). Πράγματι, όταν το επισκεπτόμαστε το απόγευμα της Παρασκευής η αυλή του είναι γεμάτη – σίγουρα όμως το βράδυ οι πολύχρωμοι λαμπτήρες που κρέμονται πάνω από τα τραπέζια κολακεύουν ακόμα περισσότερο την πρόσοψή= του. Με βιομηχανικά στοιχεία και τοίχους σε έντονα χρώματα, η ζεστασιά του εσωτερικού προσκαλεί για χουχούλιασμα μόλις πιάσουν τα πρώτα κρύα. Βρίσκεται στο ίδιο σημείο από το 2013 και οι γνωστοί από Βύρωνα επιβεβαιώνουν ότι είναι από τα σταθερά στέκια της περιοχής.
Από τα παλαιότερα είναι και το «My Pastaflora» (Φρυγίας 11, 2130314568) και η Λίλα Αναγνωστοπούλου έχει καταφέρει να το βάλει για τα καλά στο χάρτη. Το πρωί θα βρεις χειροποίητη πάστα φλόρα και περιποιημένο brunch, ενώ το βράδυ το κρασί έχει τον πρώτο λόγο. Με προέλευση κυρίως από Ελλάδα και Ιταλία, η λίστα κρασιών ανανεώνεται ανά εξάμηνο όπως και ο κατάλογος κοκτέιλ. Εδώ τον πρώτο ρόλο παίζουν τα σπιτικά λικέρ τους, όπως στην πρόταση με λευκό κρασί, εμποτισμένο με πράσινο τσάι, λεμόνι, γιασεμί και λικέρ γιασεμιού. «Έχει φανεί εδώ και ένα χρόνο ότι γίνονται προσπάθειες στο Βύρωνα» επισημαίνει. «Η εγγύτητα στο Παγκράτι πιθανόν να υποστηρίξει τις κινήσεις αυτές, αρκεί βέβαια να είναι σοβαρές και σταθερές».
Το κοσμοπολίτικο «La Ronda» (Βουτζά 1, 2130142760) aka «η μπαρότσαρκα» βρίσκεται κοντά στο κέντρο του Βύρωνα και είναι must της περιοχής από το 2013 που άνοιξε τις πόρτες του. Ο Βασίλης Λαμπρόπουλος, head bartender εδώ και περίπου δυόμισι χρόνια, έχει βάλει το δικό του λιθαράκι στην διαφοροποίηση του μαγαζιού. Μέχρι τότε το «La Ronda» λειτουργούσε ως ένα πολύ όμορφο συνοικιακό μπαράκι, βασισμένο στον εντυπωσιακό διάκοσμο (highlight το απόσπασμα από την Πάπισσα Ιωάννα του Ροΐδη στον τοίχο). Πλέον όμως μπορείτε να βρείτε ειδικά σχεδιασμένους καταλόγους κοκτέιλ με επιρροή από Ιταλία (χάρη στη θητεία του στη Μπότα) που εξελίσσονται συνεχώς, για μία ανεβασμένη εμπειρία. Οι θαμώνες που είχαν αγκαλιάσει το μπαρ από την αρχή, έγιναν ακόμη πιο ένθερμοι με την ανανέωση. Θα συναντήσεις πάντα γνωστά πρόσωπα και θα είναι κοντά σου ακόμα και τη εβδομάδα του Δεκαπενταύγουστο, κάνοντας το ένα σταθερό στέκι από αυτά που πλέον σπανίζουν στην Αθήνα.